Tekst en vertaling van Lucas 2,14
Vraag
Wat zongen de engelen? `In (de) mensen een welbehagen' of 'in mensen des welbehagens'?
ANTWOORD
Deze vraag brengt ons bij tekst, vertaling en structuur van Lucas 2,14.
1. VERTALING EN TEKST
Vertaling:
Nieuwe Bijbelvertaling
Eer aan God in de hoogste hemel
en vrede op aarde voor alle mensen die Hij liefheeft
Herziene Statenvertaling
Eer zij aan God in de hoogste hemelen en vrede op aarde,
in mensen een welbehagen
NBG-vertaling 1951
Ere zij God in den hoge,
en vrede op aarde bij mensen des welbehagens
Canisius-vertaling (RK) 1939
Glorie aan God in den hoge,
En vrede op aarde onder de mensen van goede wil!
Tekst:
Slechts enkele handschriften hebben een letter s meer dan andere.
a) Meeste handschriften: en anthroopois eudokia
Vertaling: `in mensen welbehagen’
Uitleg: de tekst zegt iets over God. 1. (universeel) God bemint (alle) mensen; of 2. (kwalificerend) God richt zich op mensen (niet op engelen)
b) Enkele handschriften: en anthroopois eudokias
Vertaling: `in mensen van welbehagen’
Uitleg: de tekst zegt iets over mensen. 1. Mensen van goede wille; of 2. Mensen die delen in Gods (verkiezend) welbehagen.
2. INDELING
a) Driedeling: Ere in de hoge aan God/En op aarde vrede/In mensen welbehagen
b) Tweedeling: Ere in de hoge aan God/En op aarde vrede in mensen van welbehagen
c) Twee verschillende uitroepen: Ere in de hoge aan God (en:) Op aarde vrede/In mensen welbehagen
3. KEUZE
1. Wanneer men lezing b) zou kiezen, kan de vertaling niet zijn `Mensen die delen in Gods (verkiezend) welbehagen’. De woordgroep ` van welbehagen’ is een bepaling bij `mensen’. De vaak in rooms-katholieke kring gebezigde vertaling `mensen van goede wille’ zou dan de juiste zijn.
2. Wat de indeling betreft, verdient het de voorkeur vers 14 te beschouwen als twee uitroepen, waarbij de tweede wordt ingeleid door het woordje `en’. Het zijn korte, gescandeerde uitroepen van de hemelse krijgsmacht!
3. Het verdient tenslotte voorkeur lezing a) te volgen (vrijwel alle handschriften). De betekenis wordt dan bepaald door de tegenstelling in de context `engelen-mensen’. De engelen roepen uit op aarde dat God in mensen welbehagen heeft (verg. Heb.2,16). Dat dit welbehagen gerealiseerd wordt door de reddingsweg van Messias Jezus te openen voor allen die geloven, wordt hier niet uitgewerkt. Het gaat er nu niet om hoeveel mensen gered worden, maar wat voor soort schepselen God op het oog heeft bij het zenden van Jezus.
Gelukkige mensheid voor wie dit hemels Kind op aarde geboren is vannacht!